پرده سینما
انگار همین دیروز بود که منتقدان و خبرنگاران حاضر در جشنواره کن درباره شایستگی «خواب زمستانی» برنده نهایی نخل طلای جشنواره بحث میکردند. اکنون حدود یک سال گذشته و شصت و هشتمین دوره جشنواره از فردا یعنی چهارشنبه ۱۳ مه (۲۳ اردیبهشت) آغاز میشود. امسال اینگرید برگمن همهجا، از بیلبوردها گرفته تا میلههای پرچم به شرکتکنندگان در جشنواره نگاه میکند و برادران کوئن نیز رئیس داوران بخش مسابقه هستند اما از همه مهمتر فهرست متنوع فیلمهایی است که در بخشهای مختلف جشنواره نمایش داده میشوند. درمجموع ۵۳ فیلم در بخش رسمی این دوره جشنواره کن روی پرده میروند که سهم بخش مسابقه و بخش نوعی نگاه، هریک ۱۹ فیلم است. کن تا ۲۴ مه (۳ خرداد) میزبان هزاران تن از دستاندرکاران حرفهای دنیای سینما و اهالی رسانه خواهد بود. امسال مانند سالهای گذشته ترکیبی از فیلمسازان کهنهکار و استعدادهای تازهکار با تازهترین ساختههای خود در شهر ساحلی کن در جنوب فرانسه حضور دارند. آنچه در ادامه میخوانید ۱۵ فیلم مهمی است که در بخشهای مختلف جشنواره نمایش داده میشوند.
«ایمی» (Amy)
کارگردان: آصف کاپادیا (بریتانیا)
بخش: نمایشهای نیمهشب
خلاصه داستان: روایتی مستند از زندگی و دوران کاری ایمی واینهاوس خواننده بریتانیایی است که به ستاره بینالمللی موسیقی سول تبدیل شد اما بعد در الکل و مواد مخدر فرو رفت و سال ۲۰۱۱ در ۲۷ سالگی درگذشت.
آنچه باید بدانید: هر نسل تراژدی یک ستاره راک خاص خود را دارد. نسل جدید ایمی واینهاوس، خواننده بسیار بااستعداد لندنی را داشت که دو آلبوم کلاسیک «رک» در ۲۰۰۳ و «پشت به سیاهی» در ۲۰۰۵ را به بازار داد و برای آلبوم دوم برنده پنج جایزه گرمی شد. اما درنهایت بهخاطر مسمومیت با الکل جان خود را از دست داد. مستند «ایمی» با استفاده از مجموعهای وسیع از تصاویر آرشیوی و مصاحبهها وعده داده که به شخصیت واینهاوس فراتر از جایگاه او بهعنوان یک ستاره پرداخته است. آصف کاپادیا کارگردان «ایمی» سازنده فیلم بسیار موفق «سنا» (Senna) است. فیلم جدید او همین حالا نیز جنجالی شده و خانواده واینهاوس میگویند این مستند درمورد او به مخاطب آدرس غلط داده است.
«شبهای عربی» (Arabian Nights)
کارگردان: میگل گومز (پرتغال، فرانسه، آلمان)
بازیگران: کریستا آلفایات، دینارت برانکو، کارلوتو کوتا، روژریو سامورا، دیوگو دوریا
بخش: دوهفته کارگردانان
خلاصه داستان: دوازده داستان از زندگی در پرتغال دوران معاصر که با الهام از داستان کلاسیک «هزار و یک شب» روایت میشوند.
آنچه باید بدانید: میگل گومز فیلمساز پرتغالی که در یک دهه اخیر برای خود اسم و رسمی به هم زده سال ۲۰۱۲ پس از نمایش موفق فیلم سیاه و سفید «تابو» در بخش مسابقه جشنواره برلین در سطح جهانی مورد توجه قرار گرفت. نشریه بریتانیایی سایت اند ساوند این فیلم را بعد از «مرشد» پل تامس اندرسن، بهعنوان دومین فیلم برتر سال انتخاب کرد. «تابو» در فهرست ایندی وایر از بهترین فیلمهای یک دهه اخیر در جایگاه هفدهم قرار گرفت. گومز در «شبهای عربی» بحران اقتصادی فاجعهبار پرتغال را مورد کندوکاو قرار میدهد. زمان فیلم بیش از شش ساعت است و احتمالاً طولانیترین فیلمی است که در این دوره جشنواره روی پرده میرود. گفته میشود کمیته انتخاب فیلمهای بخش رسمی دوست داشت «شبهای عربی» در بخش مسابقه حضور داشته باشد اما بهخاطر زمان فیلم نتوانست این کار را انجام دهد. کمیته انتخاب به گومز بخش نوعی نگاه را پیشنهاد کرد اما او ترجیح داد فیلماش در بخش دوهفته کارگردانان باشد.
«آدمکش» (The Assassin)
کارگردان: هو سیائو سین (تایوان)
بازیگران: شو کی، چانگ چن، ساتوشی سومابوکی، ایتن خوان
بخش: مسابقه
خلاصه داستان: در دوران حکومت سلسله تانگ (۹۰۷-۶۱۸ بعد از میلاد) یک آدمکش زن به هدف خود دل میبازد و به این ترتیب وفاداریاش به خاندان سلطنتی زیر سؤال میرود.
آنچه باید بدانید: این فیلمی است که هو سیائو سین بیش از ۲۵ سال به آن فکر میکرد و قصد داشت آن را بسازد. درنهایت تولید «آدمکش» از سال ۲۰۱۰ آغاز و بهدفعات متوقف شد. سیائو سین امسال بالاخره فیلم جدید خود را به کروازت میآورد که اتفاقی هیجانانگیز است. بخشی از این هیجان به این خاطر است که «آدمکش» اولین فیلم بلند داستانی کارگردان تایوانی است که بعد از هفت سال ساخته میشود و بخش دیگر این هیجان به این خاطر است که او اینبار در مقیاس و ابعادی بزرگتر از قبل کار کرده و فیلمی پرهزینه ساخته است. آیا «آدمکش» فیلمی رزمی بهسبک آثار ژانگ ییمو است؟ یا به ماهیت هنری فیلمهای قبلی سیائو سین نزدیک است؟ یا چیزی است بین این دو؛ مانند «استاد بزرگ» وونگ کار وای؟ در هر صورت فیلم جدید سیائو سین میتواند یکی از رقبای جدی جایزه نخل طلایی باشد مگر اینکه فیلماش ناامیدکننده باشد. سیائو سین کارگردان فیلمهایی چون «تابستانی نزد پدربزرگ»، «زمان زیستن و زمان مردن»، «استاد خیمهشببازی» و «خداحافظ جنوب، خداحافظ» است. او در ۱۹۸۹ با فیلم «شهر اندوه» برنده جایزه شیر طلای جشنواره فیلم ونیز شد.
«گورستان شکوه» (Cemetery of Splendor)
کارگردان: آپیچاتپونگ ویراستاکول (تایلند)
بازیگران: جنجیرا پونگپاس ویدنر، بانلوپ لومنوی، جارینپاترا روئنگرام
بخش: نوعی نگاه
خلاصه داستان: یک زن خانهدار میانسال در کان گن مجذوب یک سربازِ دچار بیماری بیخوابی میشود.
آنچه باید بدانید: در حالت عادی وقتی شما یک جایزه نخل طلا در کارنامه دارید، میتوانید مطمئن باشید فیلم بعدیتان در بخش مسابقه جشنواره قرار دارد البته اگر خودتان بخواهید. بههمین دلیل خیلی جالب است که «گورستان شکوه»، اولین فیلم آپیچاتپونگ ویراستاکول کارگردان تایلندی است که پس از «عمو بونمی که میتواند زندگیهای گذشته خود را بهیاد بیاورد» در سال ۲۰۱۰ برنده جایزه نخل طلا شد. این فیلم بهجای بخش مسابقه در بحش نوعی نگاه این دوره جشنواره کن حضور دارد. آیا این فیلم کوچکتری است؟ تلاشی است برای اینکه در بخش مسابقه جایی بیشتری برای استعدادهای نوظهور باشد؟ یا نشانهای است که ویراستاکول بیشتر در حوزه تجربی فرو رفته است؟ کارگردان تایلندی فیلم خود را نامهای عاشقانه به شهر زادگاهاش کان گن و تأمل درباره تایلند کشور تبآلود میداند.
«دیپان» (Dheepan)
کارگردان: ژاک اودیار (فرانسه)
بازیگران: آنتونیتاسان جسوتاسان، کالیسواری سرینیواسان، کلودین ویناسیتامبی، ونسان رووتیر، مارک زینگا
بخش: مسابقه
خلاصه داستان: یک مبارز تامیل از سریلانکا میگریزد و میکوشد با خانوادهاش زندگی آرامی داشته باشد، اما متوجه میشود در پاریس خشونت بیشتری در انتظار اوست.
آنچه باید بدانید: ژاک اودیار بین فیلمهای «ضربانی که قلبم جا انداخت»، «پیامآور» که سال ۲۰۰۹ جایزه بزرگ داوران کن را برد و «زنگار و استخوان» در یک دهه اخیر خود را بهعنوان یکی از هیجانانگیزترین و محبوبترین چهرههای دنیای سینما مطرح کرده است. اینبار او با صرف نظر کردن از ستارههای درجه یک، با پروژهای زیر رادار بازگشته است که بهنظر میرسد نزدیکی بیشتری با درامهای جنایی دارد که با آنها صاحب اسم و رسم شد.
«پشت رو» (Inside Out)
کارگردان: پیت داکتر (امریکا)
صداپیشهها: امی پولر، لوئیس بلک، میندی کالینگ، بیل هدر، فیلیس اسمیت، دایان لین، کایل مکلاکلان، جان راتزنبرگر
بخش: خارج از مسابقه
خلاصه داستان: احساساتی (خشم، ترس، نفرت، غم و شادی) که هدایت دختری جوان بهنام رایلی را به عهده دارند، زمانی دچار آشوب میشوند که خانواده او به سان فرانسیسکو نقل مکان میکند. شادی و غم در ذهن رایلی گم میشوند و باید راه خانه را پیدا کنند.
آنچه باید بدانید: بعد از چند سال سخت برای شرکت پیکسار، اکنون مشتاقانه منتظر بازگشت غولهای دنیای انیمیشن هستیم. کسانی که در اواخر دهه ۲۰۰۰ بهنظر تسخیرناپذیر میآمدند اما در پنج سال اخیر بیشتر بر ساخت دنبالهها (که تعدادی از آنها بسیار ضعیف بودند) متمرکز شدند. با این توصیف چه شروعی بهتر از اولین نمایش فیلم جدید پیکسار در جشنواره کن؟ «پشت رو» را پیت داکتر کارگردان انیمیشنهای موفقی چون «شرکت هیولاها» و «بالا» براساس ایدهای از خودش کارگردانی کرده است.
«اتاق سبز» (Green Room)
کارگردان: جرمی سولنیه (امریکا)
بازیگران: آنتون یلچین، ایموجین پوتس، پاتریک استیوارت، مارک وبر، آلیا شوکت
بخش: دو هفته کارگردانان
خلاصه داستان: یک گروه پانک-راک جوان گرفتار حادثهای خشونتبار میشود. آنها باید دربرابر گروهی کلهپوستی سفیدپوست که میخواهند همه شاهدان را از میان بردارند، از جان خود حفاظت کنند.
آنچه باید بدانید: جرمی سولنیه دو سال پیش با فیلم کوچک و تحسینشده «Blue Ruin» در بخش دوهفته کارگردانان کن حضور داشت و نگاهها را به سمت خود جلب کرد. فیلم او که هم تلخ و هم بامزه بود، نگاهی جدید به ژانر فیلمهای با موضوع انتقام داشت. اکنون جرمی سولنیه با فیلمی به کن بازمیگردد که ظاهراً همان رویه را دارد. این درست که بازیگران بزرگتری در تازهترین ساخته او حضور دارند، بهخصوص پاتریک استیوارت در نقش یک نئونازی اما بهنظر میرسد «اتاق سبز» به همان شکل با قالب تریلر روبهرو میشود و محیط اجتماعی فرهنگی پانک-راک را با فیلمی با موضوع محاصره تلفیق میکند.
«خرچنگ» (The Lobster)
کارگردان: یورگوس لانتیموس (یونان، بریتانیا، ایرلند، هلند، فرانسه)
بازیگران: کالین فارل، ریچل وایس، بن ویشاو، لیا سدو، جان سی. رایلی
بخش: مسابقه
خلاصه داستان: یک داستان عاشقانه بامزه که در آینده نزدیک در جایی روی میدهد که پیدا کردن عشق مسأله مرگ و زندگی است، جایی که آدمها باید در ۴۵ روز جفت پیدا کنند، وگرنه به حیوان تبدیل و در طبیعت رها میشوند.
آنچه باید بدانید: یورگوس لانتیموس کارگردان جوان و نوظهور یونانی که از پیشتازان موج نو سینمای این کشور است با دو فیلم «دندان نیش» و «آلپس» ثابت کرد یک فیلمساز واقعاً خلاق است. فیلمسازی که کارش همیشه غیرمنتظره و جذاب است و بهنظر میرسد با «خرچنگ» اولین فیلم انگلیسیزبان خود همین راه را ادامه داده است.
«مرد غیرمنطقی» (Irrational Man)
کارگردان: وودی آلن (امریکا)
بازیگران: خواکین فینیکس، اما استون، پارکر پوسی، جیمی بلکلی، بن رزنفیلد
بخش: خارج از مسابقه
خلاصه داستان: یک داستان معاصر با حضور شخصیتهایی که استاد دانشگاه، دانشجو و افرادی از طبقه متوسط و کارگر هستند.
آنچه باید بدانید: اگرچه وودی آلن گاهی فیلمهایی میسازد که درست از کار درنمیآیند اما در چند سال اخیر چند فیلم موفق هم داشته است. «نیمهشب در پاریس» پرفروشترین فیلم او شد و «جاسمین غمگین» جایزه اسکار بهترین بازیگر زن را برای کیت بلانشت به همراه داشت. هنوز خیلی زود است که بگوییم «مرد غیرمنطقی» چه جایگاهی در کارنامه آلن پیدا میکند اما همکاری او با خواکین فینیکس و همکاری مجددش با اما استون، نوید چیزهایی خوبی را میدهد.
«پرسروصداتر از بمبها» (Louder Than Bombs)
کارگردان: یواخیم تریر (نروژ، فرانسه، دانمارک)
بازیگران: ایزابل اوپر، جسی آیزنبرگ، گابریل برن، دیوید استراترن، امی رایان
بخش: مسابقه
خلاصه داستان: سه سال بعد از مرگ پیش از موعد ایزابل رید عکاس جنگ، قرار است نمایشگاهی از آثار او برگزار شود. جونا پسر بزرگ ایزابل به خانه خود در نیویورک بازمیگردد، جایی که ناچار است وقت بیشتری را با پدرش جین و برادش کانراد بگذراند. هریک میکوشند با احساسات خود درباره زنی که از او خاطرات متفاوتی دارند کنار بیایند.
آنچه باید بدانید: یواخیم تریر بهاندازه دیگر کارگردانانی که اولین فیلم انگلیسیزبان خود را ساختهاند در سطح بینالملل چندان معروف نیست اما این کارگردان نروژی با فیلمهای چون «Reprise» و «اسلو، ۳۱ اوت» یکی از هیجانانگیزترین فیلمسازان امروز دنیاست.
«مکبث» (Macbeth)
کارگردان: جاستین کرتزل (بریتانیا، فرانسه، امریکا)
بازیگران: مایکل فاسبندر، ماریون کوتیار، شان هریس، پدی کانسیدین، جک رینور
بخش: مسابقه
خلاصه داستان: یک سردار اسکاتلندی به کمک همسرش و سه جادوگر حاکمیت بریتانیا را در دست میگیرد.
آنچه باید بدانید: جاستین کرتزل فیلمساز استرالیایی که فیلم تیره و تار «قتلهای شهر برفی» را در کارنامه دارد، برداشتی خونین از یکی از بهترین نمایشنامههای شکسپیر داشته است، نمایشنامهای که پیش از این بهدفعات در سینما اقتباس شده و از معروف اقتباسهای آن میتوان به «سریر خون» به کارگردانی آکیرا کوروساوا و دو فیلم ساخته رومن پولانسکی و اورسن ولز اشاره کرد. مایکل فاسبندر در «مکبث» جدید نقش سردار مکبث را بازی میکند و ماریون کوتیار در نقش لیدی مکبث ظاهر شده است. گروهی بازیگر بریتانیایی نیز در نقشهای مکمل بازی میکنند.
«دریای درختان» (The Sea of Trees)
کارگردان: گاس ون سنت (امریکا)
بازیگران: متیو مکاناهی، کن واتانابه، نائومی واتس، کتی اسلتن
بخش: مسابقه
خلاصه داستان: یک مرد امریکایی مستعد خودکشی راهی اوکیگاهارا معروف به «دریای درختان» میشود که جنگلی اسرارآمیز پایین کوه فوجی در ژاپن است، جایی که آدمها برای فکر کردن به زندگی و مرگ به آنجا میروند. آرتور که بهترین جا را برای مردن پیدا کرده با مردی ژاپنی برخورد میکند که او هم افسرده و راه گم کرده است.
آنچه باید بدانید: متیو مکاناهی بعد از دریافت جایزه اسکار برای فیلم «باشگاه خریداران دالاس» موفقیت تجاری عظیم «بین ستارهای» و حضور در سریال تلویزیونی تحسینشده «کارآگاه واقعی» بار دیگر به کروازت برمیگردد. اینبار او با گاس ون سنت همراه شده که یکی از چهرههای محبوب کن است. ون سنت در سال ۲۰۰۳ برای فیلم «فیل» برنده جایزه نخل طلا و جایزه بهترین کارگردانی جشنواره کن شد. علاوه بر این در سال ۲۰۰۷ برای فیلم «پارک پارانویایی» جایزه شصت سالگی جشنواره را دریافت کرد. او آخرینبار با فیلم «بیقرار» در جشنواره کن حضور داشت.
«مکس دیوانه: جاده خشم» (Max Max: Fury Road)
کارگردان: جرج میلر (امریکا)
بازیگران: تام هاردی، چارلیز ترون، نیکلاس هولت، هیو کیز-برن، ناتان جونز، زویی کراویتز
بخش: خارج از مسابقه
خلاصه داستان: در بیابانی پساآخرالزمانی مکس و فوریوسا دو شورشی، فراری میکوشند پنج زن را از دست ایمورتان جو اهریمنی در امان نگه دارند.
آنچه باید بدانید: چهارمین فیلم مجموعه اکشن و آخرالزمانی «مکس دیوانه» با بازی تام هاردی در نقشی که ۳۶ سال پیش مل گیبسن با بازی در آن به شهرت رسید. «مکس دیوانه: جاده خشم» اولین فیلم زنده جرج میلر (او کارگردان دو فیلم مجموعه انیمیشن «Happy Feet» است) و اولین فیلم اکشن او بعد از «مکس دیوانه فراتر از تاندردام» در ۱۹۸۵ است که سومین فیلم «مکس دیوانه» بود. دو فیلم اول را هم خودش کارگردانی کرد.
«قاتل حرفهای» (Sicario)
کارگردان: دنی ویلنو (امریکا)
بازیگران: امیلی بلانت، بنیسیو دل تورو، جاش برولین، دانیل کالویا، جان برنتال
بخش: مسابقه
خلاصه داستان: یکی از مأموران آرمانگرای افبیآی مامور میشود تا رهبر مکزیکی یک کارتل مواد مخدر را در مرز بیقانون ایالات متحده و کانادا به دام بیندازد.
آنچه باید بدانید: دنی ویلنو کارگردان کانادایی با دو فیلم «زندانیها» و «دشمن» در پشت سر و فیلم «بلید رانر ۲» در پیش رو، یکی از جالبترین کارگردانان حال حاضر دنیاست. او فیلم جدیدش «قاتل حرفهای» را بهترین و بلند پروازانهترین فیلمی میداند که تاکنون ساخته است. از زمانی که استیون سودربرگ فیلم «قاچاق» را ساخت دنیای سینما نتوانسته برداشتی راضیکننده از کارتلهای مکزیکی داشته باشد. شاید «قاتل حرفهای» ویلنو این کار را انجام داده باشد.
«جوانی» (Youth)
کارگردان: پائولو سورنتینو (ایتالیا، فرانسه، سوییس، بریتانیا)
بازیگران: مایکل کین، هاروی کایتل، ریچل وایس، پل دانو
بخش: مسابقه
خلاصه داستان: دو دوست، یکی کارگردان سینما که خود را برای ساخت آخرین فیلمش آماده میکند و دیگری که آهنگساز، رهبر ارکستری بازنشسته است، برای تعطیلات به تفریحگاهی در آلپ آمدهاند. آنها از منظر خود شاهد مسخرهبازیها و گرفتاریهای بچهها و همکاران جوان خود هستند.
آنچه باید بدانید: «جوانی» پس از «پیامدهای عشق» (۲۰۰۴)، «دوست خانوادگی» (۲۰۰۶)، «ستاره» برنده جایزه داوران جشنواره کن، «اینجا باید باشد» با بازیشان پن و «زیبایی بزرگ» (۲۰۱۳)، ششمین فیلم پائولو سورنتینو است که در کن به نمایش درمیآید. فیلم آخر او پس از نمایش در کن جایزه اسکار بهترین فیلم خارجیزبان را برد. بهنظر میرسد موضوع فیلم جدیدش «جوانی» مکاشفه درباره جوانی است که ارتباطی نزدیک با «زیبایی بزرگ» دارد.
● پرده سینما، این گزارش علی افتخاری را برای انتشار از روزنامه صبا برگزید.
انتشار مقالات سایت "پرده سینما" در سایر پایگاه های اینترنتی ممنوع است. |
|