با اعلام عدم اکران «همه می‌دانند»، نسخه قاچاق تازه‌ترین اثر اصغر فرهادی در همه جا دیده می‌شود و صنف منتقدان و هنرمندان که سالیان سال است از حق کپی‌رایت دفاع کرده‌اند، در این اتفاق غیرقانونی سهیم شده‌اند.

«همه‌ می‌دانند» عنوان هشتمین فیلم بلند اصغر فرهادی است. فیلمی که در ابتدا نه‌تنها به دلیل کارگردانش، بلکه به خاطر حضور بازیگران مطرحش بیشتر از هر اثر دیگر فرهادی رسانه‌ای شد. خاویر باردم بازیگر اسپانیایی که فرانسیس فورد کاپولا او را جانشین برحق بازیگرانی چون آل‌پاچینو، رابرت دنیرو، جک نیکلسون و پل نیومن می‌داند و به خاطر بازی در فیلم «جایی برای پیرمردها نیست» توانست جوایز معتبری از جمله اسکار را از آن خود کند، در کنار دیگر بازیگر اصلی این فیلم یعنی پنه‌لوپه ‌کروز که بارها برنده و نامزد جوایز مختلف و مطرح سینمایی بوده، به‌عنوان هنرپیشه‌های اصلی این اثر معرفی شدند. همه تصورشان بر این بود که درست است این اثر سرمایه‌گذار غیرایرانی دارد، اما مانند فیلم «گذشته» روزی در داخل کشور اکران خواهد شد.

**امکان نمایش «همه می‌دانند» وجود ندارد

خیلی از سینمادوستان در انتظار نمایش فیلم فرهادی بودند که این کارگردان در جشنواره آنتالیا اعلام کرد «امکان نمایش «همه می‌دانند» در ایران به سبب پوشش بازیگران وجود ندارد.» اما ماجرا به اینجا ختم نشد. تا جایی که چند روز پیش خبر انتشار نسخه قاچاق این فیلم در همه‌جا اعلام شد.

**نقض کپی‌رایت «همه می‌دانند» پیگرد قانونی دارد

روابط عمومی این اثر با انتشار بیانیه‌ای در واکنش به این اتفاق چنین بیان کرد: «متأسفانه نسخه‌ای از فیلم «همه می‌دانند» در فضای مجازی منتشر شده است. با توجه به آنکه هنوز فیلم در بسیاری از کشورها روی پرده نرفته و در حال حاضر نیز نمایش آن در بعضی از کشورها ادامه دارد، انتشار غیرقانونی این فیلم روند اکران آن را دچار آسیب خواهد کرد. به همین خاطر انتشار و کپی این فیلم تا پیش از پایان اکران‌های سایر کشورها مورد رضایت تهیه‌کنندگان نیست. لازم به ذکر است موارد نقض کپی‌رایت مالکان اثر به‌صورت قانونی پیگیری خواهد شد.»

**منتقدان مشغول تماشای نسخه قاچاق

با اعلام موضع روابط عمومی این فیلم، پرواضح است دیدن هرگونه نسخه «همه می‌دانند» نه‌تنها کاملاً غیرقانونی است، بلکه حق کپی‌رایت را کاملاً نقض می‌کند. اما در کمال تعجب بعد از انتشار این فیلم نقدهای مختلفی از منتقدان و هنرمندان داخلی در رسانه‌ها دیده شد. «هوشنگ گلمکانی»، «مهرزاد دانش»، «نیما حسنی‌نسب»، «کریم نیکونظر 'روزنامه‌ سازندگی'»، «امیر قادری» از جمله منتقدانی هستند که با انتشار یادداشت‌هایشان درباره این فیلم نشان دادند این فیلم را که تنها با نسخه غیرقانونی می‌توان دید، مشاهده کرده‌اند.

علاوه‌ بر منتقدان، رضا کیانیان با انتشار مطلبی ضمن عذرخواهی از اصغر فرهادی نشان داد که نسخه قاچاق اثر جدید این کارگردان را به‌صورت غیرقانونی دیده است.

**محدودیت ایرانی یک سینماگر جهانی

کامبیز حضرتی منتقد سینما درباره به‌وجود آمدن مسائل پیش‌آمده برای فیلم اصغر فرهادی و منتقدانی که این فیلم را علی‌رغم غیرقانونی بودنش مشاهده کرده‌اند، به خبرنگار ایرناپلاس گفت: صورت ساخته شدن فیلمی با عوامل درجه یک سینمای جهان و با بهره گرفتن از سه بازیگر جهانی( پنه‌لوپه کروز، خاویار باردم و ریکاردو دارین) از همان ابتدا «همه می‌دانند» اصغر فرهادی را به فیلمی کنجکاوانه برای همگان تبدیل کرد. این دومین تجربه فرهادی بعد از فیلم «گذشته» بود که در خارج از کشور ساخته شد. فیلمی موفقیت‌آمیزتر به نسبت «گذشته» که به‌عنوان فیلم افتتاحیه جشنواره کن پذیرفته شد و در آنجا به نمایش درآمد.

وی در ادامه افزود: درست است که فیلم حساسیت‌برانگیز است، اما اکران آن در داخل نیازمند تمهیداتی بود که احتمالاً اراده‌ای برای انجام آن وجود نداشت. تا این‌که فیلم به یک‌باره قاچاق شد و در کمتر از چند ساعت نسخه‌های باکیفیت و بلوری آن با زیرنویس قابل قبولی در اینترنت پخش شد‌ و ماجرا شکل دیگری به خود گرفت. بازیگرانی که خود سال‌های سال در ابتدای توزیع سی‌دی‌های قانونی از معضل قاچاق فیلم گلایه داشتند و مردم را از این‌کار پرهیز می‌دادند، به صف تماشاچیان فیلم قاچاق«همه می‌دانند» پیوستند تا آبی بر آتش کنجکاوی خود بریزند.

**کمدی اشتباهات پی‌درپی

این منتقد با اعلام اینکه سیکل باطلی برای پیدایش این اتفاق وجود دارد، خاطر نشان کرد: از سوی دیگر، منتقدانی قرار داشتند که در این سال‌ها تا توانسته‌اند لبه حمله خود را به طرف معضل کپی‌رایت متوجه کرده‌اند و امروز در صف تماشاچیان قاچاقی فیلم فرهادی قرار گرفتند و عجیب‌تر آن‌که بعد از آن به نقد علنی فیلم پرداختند تا از این رهگذر بتوانند ماجرای جنجال‌برانگیز قاچاق فیلمی که منتظر بازار اکران خود در سراسر دنیاست را با یک صفحه نقد‌ و نظر شتاب‌زده سودا کنند. وقتی به این چرخه نگاه کنیم کمدی اشتباهات پی‌درپی‌ای را می‌بینیم که بیش از همه نیازمند نقد است. از قاچاق فیلم تا دعوت به تماشا یا تحلیل آن. این سیکل باطل بیش از همه، جای نقد و بررسی دارد.

**تماشای غیرقانونی فیلم اصغر فرهادی؛ یک نمونه حاد

حضرتی درباره اهمیت قانون کپی‌رایت بیان کرد: همه می‌دانیم که پیوستن به قانون کپی‌رایت نیازمند تصمیم‌گیری دولتی است و تاکنون این موضوع به راه‌حل قابل قبولی نرسیده و حقوق بسیاری به دلیل امتناع از قبول آن پایمال شده است. در این شرایط بهتر است که قائل شدن به حقوق مادی ‌و معنوی فیلمسازان و صاحبان اثر را از خودمان شروع کنیم. به همین دلیل لازم است نگاه منتقدان را نسبت به تماشای غیرقانونی فیلم اصغر فرهادی (به‌عنوان یک نمونه حاد) نقد کنیم تا از دیدن فیلم و صف‌آرایی خوشم آمد و بدم آن‌ها، خلاص شویم. اگر آن‌طور که بعضی گفته‌اند «همه می‌دانند» شاهکار سینمایی و از بهترین فیلم‌های سال‌های اخیر باشد یا اگر توقعات مخاطبان خاص را برآورده نکند، در نهایت بازنده این بازی منتقدان هستند که از ارزیابی شتاب‌زده خود، خودداری نکردند و به قاچاق این فیلم مستقیم یا غیرمستقیم دامن زدند.

گزارش از هنگامه ملکی

برگرفته از «ایرنا»