فیلم دوره گرد/خیاط جاسوس /سرباز فیلمی عالی برای کسانی است که از متکی به هوش خودشان هستند و معما و پازل ها و مسائل زیادی را بدون وجود حل المسائل و راهنما و... با صبر و حوصله حل می کنند.

Tinker_Tailor_Soldier_Spy

وقتی از فیلم های جاسوسی نام برده می شود در وهله اول سری فیلم های جیمز باند در ذهن ها تداعی می شود. قهرمانی فانتزی و تخیلی که بیشتر رویاهای انگلیسی ها را برآورده می کند و به نظرم  تخیلات نوسینده اش (یان فلمینگ) کمتر از استن لی (خالق کامیک بوک های مرد عنکبوتی  و هالک و...) نبوده است.

چندی بعد سری فیلم های جاسوسی از نوع آمریکایی از راه رسیدند که بورن نام داشتند. این سری فیلم ها از نظر تکنیکی بسیار قوی و خوش ساخت بودند. مخصوصاً قسمت آخر بورن که در نوع خودش یک شاهکار سینمایی بود. خصیصیه اصلی این نوع فیلم های جاسوسی 30% ضریب هوشی قهرمان اصلی داستان و 70% انفجار و اکشن برای پیشبرد داستان بود.

اما سبک کاری جان لوکاره نویسنده ی کتاب دوره گرد/خیاط/جاسوس/سرباز 100% به ضریب هوشی قهرمان اصلی داستان بستگی دارد و از اکشن خبری نیست. رمانی که اولین موفقیت بین اللملی را برای لوکاره به ارمغان آورد جاسوسی که از سردسیر آمد (یکی از لذتبخش ترین کتاب هایی که تا الان خوانده ام!) بود. مجله ی تایم لوکاره را به عنوان یکی از پنجاه نویسنده ی برتر از سال 1954تا به حال رده بندی کرده است. جان  لوکاره که خودش زمانی جاسوس بوده است گفته که اکثر  شخصیت های کتاب اش از رویدادهایی که در دوران جاسوسی خودش اتفاق افتاده است الهام گرفته شده اند.

دوره گرد/خیاط/جاسوس /سرباز هم یکی از این کتاب هایی است که تبدیل کردن آن به  فیلم کار خیلی سختی است، ولی خوشبختانه اثری درخور توجه به دوستاران سینما ارائه شده است. فیلمنامه ای که به احتمال زیاد باید جزو نامزدهای اسکار بهترین فیلمنامه های اقتباسی قرار بگیرد تا دیگران بفهمند فیلمنامه نویس چه قدرتی دارد که چنین کتابی را به همچین فیلمی تبدیل کرده است.

کارگردان سوئی توماس افردسون که با فیلم let the right one  in به اوج قله های سینما دست یافت. این اولین فیلمی است که او به زبان انگلیسی ساخته است. دوره گرد/خیاط/جاسوس /سرباز چه از نظر بازیگری چه از لحاظ فنی سطح کاری فوق العاده بالایی دارد. فیلمی به شدت روشنفکرانه که برای مخاطبان صبور سینما  و با دقت آن گوهری نادر است. دوره گرد/خیاط/جاسوس /سرباز خیلی آرام پیش می رود ولی چیز عجیبی که در آن است این است که اگر برای چند دقیقه داستان را دنبال نکنید کاملاً گیج خواهید شد و برای پیداکردن سر رشته ی داستان  از نفس خواهید افتاد. فیلم از شما جلو می زند و هیچگاه دستتان به آن نخواهد رسید.

دوره گرد /خیاط /جاسوس/سرباز همان فیلمی است از محصولی با این عوامل انتظار داشتم. معماهای حیرت انگیز و پیچش های داستانی و گره نهایی فیلم فوق العاده جذاب هستند. فقط باید حواستان باشد موقع تماشای فیلم حواستان پرت نشود، چون واژه های کلیدی در دیالوگ های فیلم نهفته است و آن ها هم مثل برق عبور خواهند کرد. در بعضی از صحنه ها ذهنتان باید مانند یک «سی پی یو» چهار  هسته ای کار کند تا به طور کامل بتوانید اتفاقات فیلم را پردازش کنید و بفهمید چه اتفاقی افتاد و چرا این اتفاق افتاد. باید نام افرادی که در بخش های های قبلی در این ماجرا بودند را به خاطر سپرده باشید. شما مرتب شما از اینکه واقعاً جاسوس چه کسی است رو دست می خورید و نمی توانید حدس بزنید چه کسی است.

دوره گرد/خیاط/جاسوس /سرباز فوق العاده است یک سرگرمی بدون سر و صدا است که فقط باید سکوت کنید تا بتوانید قطعات این پازل را بهم بچسبانید و قبل از فیلم جاسوس را حدس بزنید. یک نکته ی دیگر درباره ی شخصیت های فیلم این است که به شدت مرموز هستند و شما نمی توانید هویت آن ها حدس بزنید. در دنیای جاسوس ها هیچ کس قابل اعتماد نیست. همه به هم دروغ می گویند و مدام با هم بازی می کنند. در یکی از سکانس های فیلم یکی از شخصیت های فیلم (که برای لوث نشدن داستان نام اش را نمی برم) و به شدت در طول فیلم به او اعتماد می کنیم به یکباره «تو زرد» از آب در می آید. فیلم همانطور که پیش می رود پازل های قبلی را به هم می زند و شما مدام باید دنبال نشانه  های دیگری برای تشخیص هویت افراد باقیمانده بگردید. نویسنده در این فیلم مدام شما را گمراه می کند. حتی نویسنده هم شما را در این فیلم گول می زند.

گری اولدمن در فیلم فو ق العاده است. برعکس پارسال که اکثر زن ها بازی های بهتری داشتند، امسال بازیگران مرد طوفان به پا کرده اند. براد پیت (مانی بال)، جرج کلونی (نسل)، ژان دوژاردین (هنرمند)، مایکل فاسبیندر (شرم) و همین گری اولدمن فوق العاده در فیلم هایشان ظاهر شده اند .مهم ترین نکته ی بازیگری گری اولدمن در این فیلم این است که با وجود اینکه نقش فردی باهوش را بازی می کند، ولی هیچوقت ادا و ژست های کلیشه ای افراد باهوش را در نمی آورد که این خیلی لذتبخش است. از کالین فرث هم که سال گذشته برنده ی اسکار شد انتظار بازی کمتر از عالی نمی توان داشت که البته همین طور هم شده است. بقیه کاراکتر ها هم به قدری عالی بازی می کنند که همیشه شما را در تعلیق نگه می دارند که آیا راست می گویند یا نه؟ آنها هیچ وقت با بازی شان هویتشان را به شما لو نمی دهند. همه بازیگران فیلم استعداد غریبی در جاسوس بودند دارند و اگر در دنیای واقعی جاسوس  می شدند در شغلشان حسابی به موفقیت می رسیدند!

فضاسازی و فیلمبرداری فیلم هم قوی است. یکی از عجایب این فصل اسکار این است که وقتی فیلمی خوب باشد تمام عوامل و مختصاتش عالی هستند. سبک فیلمبرداری فیلم به رنگ قهوی ای و خاکستری (رنگ های سرد) است و دقیقاً انتقال دهنده ی فضای فیلم در زمان جنگ سرد می باشد.

فیلم دوره گرد/خیاط جاسوس /سرباز فیلمی عالی برای کسانی است که از متکی به هوش خودشان هستند و معما و پازل ها و مسائل زیادی را بدون وجود حل المسائل و راهنما و... با صبر و حوصله حل می کنند. چون  در غیر این صورت با دو -سه بار رو دست خوردن از فیلم خسته خواهید شد و از فیلم به بیرون پرتاب خواهید گردید. در سالن سینما و یا موقع تماشای فیلم نا خودآگاه با فیلم به رقابت می افتید که جاسوس  را حدس بزنید. موقع تماشای فیلم باید فسفسر زیادی بسوزانید! اگر اهل  سوزاندن فسفر نیستید به ورطه ی تماشای این فیلم نیافتید، چون به نظرتان فیلم طولانی و خواب آور خواهد آمد و حل المسائلی هم در اختیار ندارید که زودتر  جاسوس را حدس بزنید.

همچنین درباره دیگر رقبای این فیلم در اسکار بخوانید 

پیروزی بزرگ در رثای وظیفه شناسی؛ نقد و بررسی فیلم مانی بال ساخته بنت میلر

استعاره ای برای قهرمانی تنها؛ نقد و بررسی فیلم رانندگی ساخته نیکولاس ویندینگ

نه تیره، نه روشن، خارق العاده و خاکستری؛ نقد و بررسی فیلم هری پاتر و یادگاران مرگ2

برگ هایی از درخت زندگی؛ نقد و بررسی فیلم درخت زندگی ساخته ترنس مالیک

یک داستان خوب با داستانگوی خواب آلود! نقد و برسی فیلم جی. ادگار ساخته کلینت ایستوود

داستانی باورنکردنی درباره شادی و غم؛ نگاهی به فیلم نسل ساخته الکساندر پین