گزارش گاردین از زوال سینمای مؤلف و موج بلند اقتباس‌های ادبی در جشنواره‌ی کن  

نگاهی به فیلم‌های نامزد نخل طلای کن نشان می‌دهد، معتبرترین رویداد سینمایی جهان امسال توجه ویژه‌ای به اقتباس‌های ادبی داشته است.

بسیاری از فیلم‌هایی که در جشنواره‌ی امسال کن حضور دارند، بر اساس رمان‌های پرفروش دنیای ادبیات ساخته شده‌اند که این امر مهر تأیید دوباره‌ای است بر ارتباط دوسویه‌ی دنیای سینما و ادبیات.

به گزارش ایسنا به نقل از روزنامه‌ی گاردین، جشنواره‌ی کن همواره به عنوان رویدادی که از سینماگران مولف حمایت کرده معروف بوده است. توجه ویژه‌ی کن به کارگردان ـ نویسنده در تاریخ این فستیوال همیشه پررنگ بوده است؛ از میکلانجلو آنتونیونی تا فدریکو فلینی و جین کمپیون.

اما با آغاز هزاره‌ی سوم میلادی، تنها دو فیلم برنده‌ی نخل طلا اقتباس ادبی بودند؛ پیانیست رومن پولانسکی و کلاس لاورنت کانته. و در سوی مقابل تنها فیلم بادی که به مرغزار می‌وزد کن لوچ بود که توسط خود کارگردان نوشته نشد.

امسال اما ماجرا به گونه‌ی دیگری است. شصت‌وپنجمین جشنواره‌ی کن گام بلندی به سوی دنیای ادبیات برداشته و حضور پررنگ فیلم‌های اقتباسی از آثار ادبی به شکل آشکاری به چشم می‌خورد.

به گزارش روزنامه‌ی گاردین، از میان آثار اقتباسی که امسال به بخش رقابتی جشنواره‌ی کن راه یافته‌اند، می‌توان به فیلم در جاده ساخته‌ی والتر سالاس اشاره کرد که بر اساس رمان جک کرواک ساخته شده است. همچنین فیلم کاسموپولیتن به کارگردانی دیوید کراننبرگ که بر اساس رمان کلاسیک دون دلیلو ساخته شده نیز قابل توجه است.

اقتباس‌های ادبی در جشنواره‌ی امسال کن به همین‌جا ختم نمی‌شوند. فیلم پسر کاغذی که لی دانیلز آن را براساس رمان پیت دکستر ساخته نمونه‌ی دیگری است. این فیلم داستان دو روزنامه‌نگار است که تلاش می‌کنند از راز یک قتل پرده بردارند.

دیگر اقتباس‌های ادبی جشنواره‌ی کن بی‌قانون ساخته‌ی جان هیلکات است که بر اساس رمانی از مت بوندورانت ساخته شده و همچنین فیلم تحسین شده‌ی استخوان و زنگار ساخته‌ی ژاک آئودیار بر اساس مجموعه داستان کوتاهی از کریگ دیوید سون به جشنواره‌ی کن آمده است.

با این توصیف، آیا عمر سینمای مؤلف رو به پایان است؟ نیک جیمز، دبیر نشریه‌ی معتبر «سایت اند ساوند» با تأیید این واقعیت معتقد است جشنواره‌ی کن می‌تواند نقش مهمی در مقابله با موج شدت‌گرفته‌ی اقتباس‌های ادبی داشته باشد. روی آوردن به اقتباس‌های ادبی موضوعی کاملاً تجاری است تا هنری. مطمئناً به این نتیجه رسیده‌ایم که مدت‌هاست هالیوود و بدنه‌ی صنعت فیلم انگلستان به آثار ادبی وابسته شده‌اند.

وی افزود: اما قانون قدیمی در این رابطه وجود دارد که رمان‌های بزرگ مسلماً به ساخت فیلم‌های موفق منجر نمی‌شوند. استثنائاتی همچون پولانسکی یا برادران کوئن وجود دارند که اقتباس‌های ادبی‌شان را همچون فیلم جایی برای پیرمردها نیست یا یک مرد جدی با مطالب خود و انرژی غیرمترقبه‌شان همراه می‌کنند.

لزلی فلپری، منتقدی نشریه‌ی سینمایی ورایتی نظر خود را راجع به اقتباس‌های سینمایی این چنین عنوان می‌کند: کارگردانان بزرگ کاملاً می‌توانند در انتقال مطالب منبع خود آن را از فیلتر خودآگاهی عبور داده تا پدیده‌ای کاملا جدید خلق کنند.

وی با اشاره به اقتباس سینمایی رمان جنایات و مکافات داستایوفسکی به کارگردانی دارژان امیربائف که امسال در جشنواره‌ی کن حضور دارد افزود: این یک مکالمه بین کارگردان و داستایوفسکی است. این فیلم به طریقی خیلی عجیب بسیار به متن رمان وفادار مانده است. مسلماً من به این نظر موافق نیستم که اقتباس‌های ادبی در سطحی پایین‌تر از کارهای سینمایی قرار می‌گیرد.