صوفیا نصرالهی
تنها دو فیلم از 30 فیلم پرفروش این دهه فیلمنامههای غیراقتباسی داشتهاند و به بیان دیگر برای آنها فیلمنامههای اصلی و اورجینال نوشته شده است. سایت ویكیپدیا فهرستی از پرفروشترین فیلمهای این دهه را تا این تاریخ منتشر كرده است و از روی این فهرست به این نتیجه رسیدهاند كه در میان 20 فیلم پرفروش گیشهها، فقط یكی از این فیلمها از اساس ایده نویی در فیلمنامهاش داشته است. یعنی بر مبنای یك فیلم قدیمی یا یك برنامه تلویزیونی ( حالا چه دنباله، چه بازسازی) یا اقتباسی از یك اثر هنری ثبت شده (مثل كتاب یا نمایشنامه و یا كمدی) هم نبوده است.
حالا به نظرتان كدام فیلم بلند كه مصالح ساخته شدنش هم كاملا اصیل و غیر تقلیدی بوده توانسته به فهرست 20 فیلم پرفروش این دهه راه یابد؟ جواب انیمیشن پیدا كردن نیمو است. كه توانسته با فروشی معادل 864.6 میلیون دلار در رتبه پانزدهم این جدول قرار گیرد.
اگر نگاهی گذرا به 30 فیلم پرفروش برتر این دهه بیندازید، تنها یك فیلم دیگر پیدا میكنید كه همه چیزهایی كه در ساخته شدنش دخیل بودهاند كاملا ابتكاری و نو بوده و آن فیلم هم: پاندای كونگفو كار انیمیشن محصول دریم وركز است كه توانسته 631.7 میلیون دلار فروش كند.
درواقع، در فهرست 50 فیلم پرفروش این دهه، تنها نه فیلم هستند كه فیلمنامهشان كاملا اورجینال است و داستانشان را از جایی قرض نگرفتهاند و در بین آنها هم پنج فیلم از محصولات استودیوی انیمیشن پیكسار هستند و دو تای دیگر هم توسط بخش انیمیشن كمپانی دریم وركز تولید شدهاند. به عبارتی فقط دو فیلم بلند از میان این پنجاه فیلم اورجینال است. ناراحت كننده نیست؟
این فهرست 50 فیلم پرفروش این دهه به همراه رقم فروششان است:
1)ارباب حلقهها: بازگشت پادشاه (محصول شركت نیولاین- رقم فروش: یك میلیارد و 119 میلیون و 110 هزار و 941 دلار، تولید سال 2003)
2) دزدان دریایی كارائیب: صندوقچه مرد مرده (محصول شركت دیزنی- رقم فروش: یك میلیارد و 66 میلیون و 179 هزار و 725 دلار، تولید سال 2006)
3)شوالیه تاریكی (محصول برادران وارنر- رقم فروش: یك میلیارد و یك میلیون و 921 هزار و 825 دلار، تولید سال 2008)
4)هری پاتر و سنگ جادو ( محصول شركت برادران وارنر- رقم فروش: 974 میلیون و 733 هزار و 550 دلار، تولید سال 2001)
5) دزدان دریایی كارائیب: در انتهای جهان ( محصول شركت دیزنی- رقم فروش: 960 میلیون دلار و 996 هزار و 492 دلار، تولید سال 2007)
6) هری پاتر و محفل ققنوس (محصول استودیوی برادران وارنر-رقم فروش: 938 میلیون و 212 هزار و 738 دلار، تولید سال 2007)
7) هری پاتر و شاهزاده دورگه ( محصول استودیوی برادران وارنر-رقم فروش: 929 میلیون و 22 هزار و 922 دلار، تولید سال 2009)
8)ارباب حلقهها: دو برج ( محصول نیولاین سینما- رقم فروش: 925 میلیون و 282 هزار و 504 دلار، تولید سال 2002)
9)شرك2 (محصول دریم وركز- رقم فروش: 919 میلیون و 838 هزار و 758 دلار، تولید سال 2004)
10) هری پاتر و جام آتش (محصول كمپانی برادران وارنر- رقم فروش: 895 میلیون و 921 هزار و 36 دلار، تولید سال 2005)
11) مرد عنكبوتی3 (محصول كمپانی كلمبیا- رقم فروش: 890 میلیون و 871 هزار و 626 دلار، تولید سال 2007)
12) هری پاتر و حفره اسرارآمیز (محصول برادران وارنر- رقم فروش: 878 میلیون و 643هزار و 482 دلار،تولید سال 2002)
13)عصر یخبندان: انقراض دایناسورها ( محصول فوكس قرن بیستم- رقم فروش: 878 میلیون و 615 هزار و 229 دلار، تولید سال 2009)
14)ارباب حلقهها: همراهان حلقه (محصول نیولاین سینما- رقم فروش: 870 میلیون و 761 هزار و 744 دلار، تولید سال 2001)
15)پیدا كردن نیمو (محصول دیزنی- رقم فروش: 864 میلیون و 625 هزار و 978 دلار،تولید سال 2003)
16)جنگ ستارگان (قسمت سوم): انتقام سیت (محصول كمپانی فوكس قرن بیستم- رقم فروش: 848 میلیون و 754 هزار و 768 دلار)
17)ترانسفورمرز: انتقام كشتگان (محصول پارامونت-رقم فروش: 833 میلیون و 229 هزار و 11 دلار، تولید سال 2005)
18)مرد عنكبوتی (محصول كمپانی كلمبیا- رقم فروش: 821 میلیون و 708 هزار و 551 دلار، تولید سال 2002)
19) شرك 3 (محصول شركت دریم وركز- رقم فروش: 798 میلیون و 958 هزار و 162دلار، تولید سال 2007)
20)هری پاتر و زندانی آزكابان ( محصول برادران وارنر- رقم فروش: 795 میلیون و 634 هزار و 69 دلار، تولید سال 2004)
21)ایندیانا جونز و قلمرو جمجمه بلورین (محصول كمپانی پارامونت- رقم فروش: 786میلیون و 636 هزار و 33 دلار، تولید سال 2008)
22)مرد عنكبوتی2 (محصول كلمبیا- رقم فروش: 783 میلیون و 766 هزار و 341 دلار، تولید سال 2004)
23)رمز داوینچی (محصول كمپانی كلمبیا- رقم فروش: 758 میلیون و 239 هزار و 851 دلار، تولید سال 2006)
24)تاریخچه نارنیا: شیر، جادوگر و... (محصول دیزنی- رقم فروش: 745 میلیون و 11 هزار و 272 دلار،تولید سال 2005)
25)بازگشت ماتریكس (محصول برادران وارنر- رقم فروش: 742 میلیون و 128 هزار و 461دلار،تولید سال 2003)
26)ترانسفورمرز (محصول مشترك دریم وركز و پارامونت- رقم فروش: 709 میلیون و 709 هزار و 780 دلار، تولید سال 2007)
27) عصر یخبندان: ذوب شدن (محصول استودیوی فوكس قرن بیستم- رقم فروش: 655 میلیون و 388 هزار و 158 دلار، تولید سال 2006)
28)دزدان دریایی كارائیب: نفرین مروارید سیاه (محصول دیزنی- رقم فروش: 654 میلیون و 264 هزار و 15دلار، تولید سال 2003)
29)جنگ ستارگان قسمت دوم: حمله كلونها (محصول فوكس قرن بیستم- رقم فروش: 694 میلیون و 398هزار و 328دلار، تولید سال 2002)
30)پاندای كونگفو كار (محصول دریم وركز- رقم فروش: 631میلیون و 736هزار و 484دلار، تولید سال 2008)
31) باورنكردنیها (محصول مشترك دیزنی و پیكسار- رقم فروش: 631 میلیون و 442 هزار و 92 دلار، تولید سال 2004)
32)هنكاك (محصول شركت كلمبیا- رقم فروش: 624 میلیون و 386 هزار و 746دلار، تولید سال 2008)
33)راتاتویی (محصول مشترك دیزنی و پیكسار- رقم فروش: 623 میلیون و 707هزار و 397 دلار،تولید سال 2007)
34)مصایب مسیح ( محصول نیوماركت(شركت فیلمسازی كوچكی كه خود مل گیبسن سهامدارش است)- رقم فروش: 611 میلیون و 899هزار و 420دلار، تولید سال 2004)
35)ماما میا! (محصول استودیو یونیورسال- رقم فروش: 609میلیون و 841 هزار و 637دلار، تولید سال 2008)
36)ماداگاسكار: فرار به آفریقا (محصول دریم وركز-رقم فروش: 603 میلیون و 900 هزار و 344 دلار، تولید سال 2008)
37)كازینو رویال (محصول مشترك MGM و كلمبیا- رقم فروش: 594 میلیون و 239 هزار و 66دلار،تولید سال 2006)
38)جنگ دنیاها (محصول مشترك دریموركز و پارامونت- رقم فروش: 591 میلیون و 745 هزار و 540 دلار،تولید سال 2005)
39)ذرهای از آرامش (محصول مشترك MGM و كلمبیا- رقم فروش: 586 میلیون و 90 هزار و 727دلار، تولید سال 2008)
40)من اسطورهام (محصول برادران وارنر- رقم فروش: 585 میلیون و 349 هزار و 10دلار،تولید سال 2007)
41) مرد آهنی (محصول كمپانی پارامونت- رقم فروش: 585 میلیون و 133 هزار و 287 دلار، تولید سال 2008)
42)شبی در موزه (محصول فوكس قرن بیستم- رقم فروش: 574 میلیون و 480 هزار و 450دلار،تولید سال 2006)
43)كینگكنگ (محصول یونیورسال- رقم فروش: 550 میلیون و 517 هزار و 357دلار،تولید سال 2005)
44)ماموریت غیرممكن2 ( محصول پارامونت- رقم فروش: 546 میلیون و 388 هزار و 105دلار،تولید سال 2000)
45)روز بعد از فردا (محصول فوكس قرن بیستم- رقم فروش: 544 میلیون و 272 هزار و 402دلار،تولید سال 2004)
46)ماداگاسكار (محصول دریموركز-رقم فروش: 532 میلیون و 680 هزار و 671 دلار،تولید سال 2005)
47)خانواده سیمپسون (محصول استودیو فوكس قرن بیستم-رقم فروش: 527 میلیون و 71 هزار و 22دلار، تولید سال 2007)
48)شركت لولوها (محصول مشترك دیزنی و پیكسار- رقم فروش: 525 میلیون و 366 هزار و 597دلار،تولید سال 2001)
49)وال-ئی (محصول مشترك دیزنی و پیكسار-رقم فروش: 521میلیون و 268هزار و 237 دلار،تولید سال 2008)
50) ملاقات با خانواده فاكر (محصول یونیورسال- رقم فروش: 516میلیون و 642 هزار و 939دلار،تولید سال 2004)
تنها 8 فیلم از میان نامزدهای جایزه اسكار بهترین فیلم برمبنای فیلمنامه غیراقتباسی بودند:
ممكن است فكر كنید شكاف بزرگی بین فیلمهای پرفروش دهه و فیلمهایی كه تحسین منتقدان را برانگیختهاند، وجود دارد. احتمالا تصور میكنید در حالی كه جریان اصلی سینمای آمریكا به دنبال جمع كردن سرمایه است، آكادمی علوم و فنون سینما به سمت ستایش فیلمهای كاملا اورجینال میرود. راستش تصور اشتباهی است. روزنامهنگاران اشاره كردهاند كه از میان 45 اثر نامزد جایزه اسكار بهترین فیلم در این دهه، تنها 8 تا از آنها اصلی و غیراقتباسی هستند.
اگر نگاهی به نامزدهای بهترین فیلم از سال 2000 تا 2008 بیندازید كه تقریبا حدود 45 فیلم هستند، میبینید كه اكثریت آنها اقتباسی هستند. البته در شرایطی كه ما فیلمی مثل دزدان دریایی را هم اقتباسی به حساب آوردهایم. چون به این ترتیب دامنه موضوعات محدودتر هم میشود. از بین این 45 فیلم:
یكی بازسازی یك فیلم دیگر است (مرحوم)
یكی برمبنای یك سریال تلویزیونی ساخته شده(ترافیك)
یكی اقتباسی از اسطورههای یونانای و اپرای ایتالیایی است(مولن روژ)
یكی تقریبا دنباله فیلم دیگری به حساب میآید(ملكه)
سه تا اقتباس از یك نمایشنامه بودند(فراست/نیكسون، شیكاگو، درجستوجوی ناكجاآباد)
چهار فیلم هم برمبنای داستانهای كوتاه بودند( عزیز میلیون دلاری، در اتاق خواب، كوهستان بروكبك، مورد عجیب بنجامین باتن)
چهار تا از آنها فیلمهای بیوگرافیك هستند، كه از نظر من مایه اولیه ساخت آنها اورجینال نیست به این دلیل كه استودیو باید برای نوشتن فیلمنامه از روی آنها حق كپیكردنشان را خریداری كند و تقریبا ساخت فیلمها از روی زندگی افراد مشابه اقتباس از یك كتاب است.( ارین براكوویچ، ری، شب بخیر و موفق باشید، میلك)
8 تا از آنها اقتباسی از كتابهای غیرداستانی است(پیانیست، دارودسته نیویوركی، ذهن زیبا، هوانورد، كاپوتی، نامههایی از ایووجیما، سیبیسكیت، مونیخ)
14 تا از فیلمهای نامزد اسكار بهترین فیلم هم از روی كتابهای داستانی یا رمانها ساخته شدهاند. (ارباب حلقهها 1 و 2و 3، ساعتها، استاد و فرمانده، رودخانه مرموز، راههای جانبی، جایی برای پیرمردها نیست، تاوان، خون به پا خواهد شد، میلیونر زاغهنشین، كتابخوان، شكلات، ببر غران-اژدهای پنهان)
طبق این فهرست تنها 8 فیلم باقی میماند كه غیراقتباسی هستند: (گلادیاتور، گاسفورد پارك، گمشده در ترجمه، تصادف، بابل، خانم سانشاین كوچولو، جونو و مایكل كلیتون)
اگر روی آمارهای بالا یكسری محاسبات ریاضی ساده انجام دهیم میبینیم كه 77.17 درصد فیلمهای مورد توجه آكادمی و 18 درصد فیلمهای پرفروش اورجینال هستند. شما میتوانید برخورد خودتان را داشته باشید، اما بنظر میرسد كه گیشه بیشتر از آكادمی به اصلیت اهمیت میدهد.
البته توجه داشته باشید كه نیت این مطلب ارزشگذاری نیست. غرض این نبوده كه تعدادی از بهترین فیلمهای این دهه را به خاطر اورجینال نبودن كنار بگذاریم. فقط میخواهیم تاكید كنیم كه تعداد زیادی از فیلمهای خوب این سالها از روی مصالح دیگری مثل كتاب، سریالهای تلویزیونی، زندگینامههای واقعی و یا نمایشنامهها ساخته شدهاند. (البته بیشتر هم از روی كتابها یا داستانهای واقعی). برایم خیلی جالب است كه هیچكس فكر نمیكند كه هالیوود هم دنبال كارهای غیراورجینال و اقتباسی است. با وجود اینكه هر ساله تعداد زیادی دنباله و بازسازی فیلمهای قدیمی در سیستم هالیوود تولید میشوند و هر ساله هم به فیلمهای اقتباسی جوایزی تعلق میگیرد. اقتباسی بودن دلیل بر ضعف فیلمی نیست. قرار هم نیست فیلمهای اورجینال از اقتباسیها بهتر باشند. فیلمهای بد زیادی وجود دارند كه داستان و شخصیتهایشان كاملا غیراقتباسی بودهاند. چیزی كه در این میان واقعا اهمیت دارد، اجراست.
موخره: لازم به ذكر است كه این فهرست مربوط به سال 2000 تا آخر سال 2008 است. درنتیجه فیلمهای سال 2009 و از آن جمله آواتار در آن لحاظ نشده است. آواتار كه امسال اكران شد، لقب پرفروشترین فیلم تاریخ سینما را از آن خود كرد. ركوردها با فروش خارقالعاده فیلم جیمز كامرون جابهجا شد. درنتیجه آواتار را میتوان در صدر این فهرست قرار داد كه البته فقط كمی معادلات را به هم میریزد: فیلمنامه پرفروشترین فیلم تاریخ سینما كاملا اورجینال بوده است!
منبع: وبلاگ محمد تاجیک به نقل از روزنامه تهران امروز
انتشار مقالات سایت "پرده سینما" در سایر پایگاه های اینترنتی ممنوع است. |
|