گزارشی از نشست پرسش و پاسخ فیلم داود و قمری در جشنواره فجر

روز گذشته نشست خبری فیلم قصه داود و قمری به کارگردانی آیدا پناهنده در سومین روز برگزاری بیست و نهمین جشنواره بین المللی فیلم فجر در سالن کنفرانس مرکز همایش های بین المللی برج میلاد برگزار شد. مدیریت این نشست را طهماسب صلح جو بر عهده داشت و برخی از عوامل این فیلم از جمله: آیدا پناهنده (نویسنده و کارگردان )، مهری عطایی (طراح صحنه و لباس)،  هومن سیدی (بازیگر) و حدیث میر امینی (بازیگر) حضور داشتند.

در ابتدای این نشست صلح جو از میر امینی خواست تا کمی در مورد سوابق خود توضیح دهد که میر امینی اشاره کرد تا کنون در چند فیلم و سریال از جمله فیلم سینمایی ورود آقایان ممنوع و سریال زن بابا و گیلعاد و... حضور داشته است.

در ادامه مهری عطایی طراح صحنه این فیلم به این نکته اشاره کرد که طراحی صحنه را در دانشگاه گذارنده است و اولین تجربه حرفه ای اش را با فیلم بوتیک به کارگردانی حمید نعمت الله آغاز کرده است.

صلح جو در ادامه این نشست اشاره ای به فیلم کوتاه و زبان موجز و مؤثر فیلم کوتاه کردو گفت من بسیار به فیلم کوتاه علاقه دارم و از پناهنده خواست تا در مورد فیلمش توضیحاتی را ارائه دهد.

پناهنده در جملاتی اظهار داشت: من در این فیلم نوگرایی داشتم و می خواستم از فضای حاکم بر تله فیلم های رایج فاصله بگیرم و این فیلم توجه به رئالیسم و واقع گرایی است.

سیدی نیز در ادامه بحث صلح جو را در مورد فیلم کوتاه ادامه داد و گفت: در فیلم ها معمولاٌ زیاده گویی و بحث های پرت زیاد است اما در فیلم کوتاه موجز گویی را زیاد می بینیم و موجز گویی را یاد می گیریم و تمامی این نکات باعث می شود که فیلم بلند ساخته شود اما در کل فیلم کوتاه و فیلم بلند دو دنیای مجزا دارند.

در ادامه این نشست اولین سوال از رضا منتظری خبرنگار سایت پرده سینما مطرح شد که پرسیده بود: فیلم شما از لحاظ سوژه و محتوا فیلم خوبی بود اما در جاهایی ریتم فیلم کند می شد و فیلم اغلب دچار اوج و فرود شده بود آیا تعمدی در این ریتم کند فیلم وجود داشته است؟ با توجه به محتوای فیلم که به جبر طبیعت می پردازد و می خواهد به ما بگوید که هرچه خدا بخواهد همان می شود فکر نمی کنید ریتم باید کمی تندتر می بود؟

پناهنده در پاسخ گفت: من ریتم فیلم ام را کند نمی بینم، بلکه آن را لَخت می دانم. چرا که ریتم این فیلم در جاهایی تند و در جاهایی کند بود. جبر طبیعت همانگونه که شما هم اشاره کردید مایه اصلی فیلمنامه ما بود و ریتم ما برای یک فیلم تلویزیونی قابل قبول بود و ریتم فیلم های تلویزیونی باید اصولاٌ کند تر از فیلم های سینمایی باشد. شاید همین است که چنین سؤالی برای شما پیش آمده است. شخصیت اصلی این فیلم دچار یک کسالت مزمن است و این با ریتم زندگی و خشونتی که در فضا است تضاد دارد.

در ادامه صلح جو با اشاره به این نکته که بهتر است سؤالات به صورت کتبی باشد تا شفاهی، از خبرنگاران خواست سؤالات خود را به صورت کتبی مطرح نمایند و در ادامه جلسه در مورد طراحی صحنه این فیلم گفت: طراحی صحنه در این فیلم زیاد به چشم نمی آید چون رئالیست است و می خواهد فضا را به صورت واقعی نشان دهد. من خودم صحنه بالکن و آمدن قمری را بسیار دوست دارم و آن گلدان های خالی و گیاهان خشک شده درون آن ها را بسیار می پسندم. فکر میکنم خانم عطایی برای این صحنه خیلی زحمت کشیده اند. از ایشان می خواهم کمی در این مورد صحبت کنند.

عطایی گفت: این فیلم برخواسته از زندگی طبیعی آدم ها است و تلاش شد در این فیلم اتفاقی بیفتد که برای همه قابل قبول باشد. این گلدانی که شما اشاره کردید یکی از همان چیزهایی است که امکان دارد در خیلی از خانه ها باشد و قسمتی از زندگی طبیعی آدم ها است. خانه ای که در آن جا فیلمبرداری انجام شد از ابتدا خالی بود و همه چیز را ما در آن جا چیدیم و وسایل خانه این زوج جوان را همه نو انتخاب کردیم تا به زندگی یک عروس و داماد تازه شبیه باشد. این زوج یک زندگی طبیعی در یک شرایط غیر طبیعی دارند.

پناهنده در ادامه این نشست گفت:

این قصه ای که در این فیلم شاهد آن بودید قصه واقعی زندگی خود من و همسرم است و ما باید برای کاری صدای یک مرغ یاکریم و یا قمری را ضبط می کردیم. در آن دوران زندگی من و همسرم ارسلان برای مدتی تعطیل شده بود و در همه جا دنبال قمری بودیم. آخر هم نتوانستیم آن صدا را ضبط کنیم و هر چه ضبط کردیم همه افتضاح از آب درآمد. از همان موقع تصمیم گرفتم که این قصه را بنویسم و از نقش و حضور آقای عیاری هم تشکر می کنم که این فیلمنامه را بدون مشکل پذیرفتند.

پناهنده در ادامه سخنانش گفت: جوانانی که در سینما کار می کنند همه به نوعی معضل و مشکل دارند و مشکل اقتصادی بزرگترین مشکل زندگی آن ها است و داود این فیلم نمونه تیپیک این جوانان است.

هومن سیدی نیز در ادامه این نشست در مورد نقش اش گفت: من تنهایی داود را خیلی دوست دارم و از بلاتکلیفی او بین زندگی و کارش خیلی خوشم می آید.

پناهنده در پاسخ به سوالی که این فیلم را برداشتی از فیلم بی پولی حمید نعمت الله خوانده بود گفت : من کارهای حمید نعمت الله را دوست دارم اما اصلاً از روی آن فیلم کپی نکرده ام.

پناهنده ادامه داد: ما ایرانیان منضبط و نظم پذیر نیستیم و در کارهای گروهی یک پایمان همیشه می لنگد و همه با هم دچار چالش می شوند. ولی من قصد نشان دادن این چالش ها را نداشته ام.

در ادامه صلح جو از پناهنده پرسید: بالاخره قمری و یاکریم با هم تشابه دارند؟ کدام قمری است و کدام کبوتر؟

با این سوال صلح جو بین شرکت کنندگان در نشست خنده ای درگرفت و ولوله ای برپا شد. چرا که صلح جو در نشست فیلم خانه امن است نیز مدتی بر سر لوله کشی گاز تهران در 30 سال پیش سخن گفت.

در ادامه میر امینی طی سخنانی گفت: من وقتی فیلمنامه این کار را خواندم برایم خیلی جذابیت داشت. سکانس داوود و ساسان در لوکیشن فیلمبرداری را که بین کارگردان و طراح صحنه فیلم دعوا می شود را خیلی دوست دارم .

در ادامه این نشست یکی از خبرنگاران سوالی را مطرح کرد و گفت: چرا فعالیت زنان در این فیلم آنقدر کم بود؟

پناهنده در پاسخ گفت: اتفاقاٌ فعالیت زنان زیاد هم بود و آنان بیشتر کنش داشتند به جای واکنش. پناهنده در ادامه گفت: داستان اصلی این فیلم در مورد نان و روزی و رزق مردم بود و بسیار به آن تاکید شده بود.

این نشست که یکی از خلوت ترین نشست ها بود در این جا پایان یافت.

در همین رابطه ببینید

گزارش تصویری الهام عبدلی از نشست پرسش و پاسخ فیلم داود و قمری در جشنواره فجر