پس از نمایش فیلم گذشته جدیدترین ساخته اصغر فرهادی در بخش رقابتی کن، نشریه معتبر سینمایی ورایتی به تمجید از دستاورد جدید کارگردان برنده اسکار پرداخت.

به گزارش ایسنا، نشریه سینمایی ورایتی در تحلیلی از فیلم گذشته نوشت: این فیلم نیز همانند فیلم برنده اسکار جدایی نادر از سیمین به خوبی تصویرگر یک ملودرام خانوادگی است که در پایان، ازدواج آغازگر مسائل دیگری است.

اگرچه فرهادی سرزمین مادری را برای ساخت فیلم در پاریس ترک کرده است، اما این فیلم از بسیاری جهات فیلمی با رنگ‌وبوی ایرانی است. گذشته نیز همانند فیلم برنده اسکار جدایی نادر از سیمین با ظرافتی خاص، یک ملودرام خانوادگی را روایت می‌کند که در آن پایان ازدواج، آغاز مسائل دیگری است.

فرهادی در این فیلم با توجه فراوان به ظرایف داستان،‌ شخصیت‌ها، عملکرد و مضمون و با بازی‌های قدرتمند فیلمی در سطح جهانی خلق کرده است.

شخصیت‌های فیلم‌های فرهادی که به خوبی به آن‌ها پرداخته می‌شود، تا آخرین لحظه جنبه‌های ناپیدا از خود را در مقابل دوربین بروز می‌دهند و حس همدردی مخاطبان را به خوبی برمی‌انگیزند.

در سناریوی دلهره‌آور فیلم گذشته همه‌چیز در جای خود قرار دارد و زمانی که احمد (علی مصفا) برای تکمیل مراحل طلاق از همسرش ماری (برنیس بژو) از تهران عازم پاریس می‌شود، در ابتدا گمان می‌رود که این دو دوباره به سازش برسند، اما با پیچیدگی‌های که فرهادی در داستان پدید می‌آورد، احتمال این سازش در ادامه داستان کمرنگ می‌شود.

گذشته عنوانی کنجکاوانه برای فیلمی است که به آرامی برای مخاطب روایت می‌شود و در فیلم‌نامه گذشته هیچ بازگشت ناگهانی به گذشته «فلش‌بک» و اتلاف زمان دیده نمی‌شود و در عوض از طریق دیالوگ‌ها به واکاوی احساسات شخصیت‌های داستان پرداخته می‌شود.

اگرچه فیلم گذشته همانند فیلم جدایی نادر از سیمین به فرهنگ وابسته نیست، اما دارای مولفه‌هایی مشابه با فیلم جدایی نادر از سیمین است، چراکه در آن شخصیت‌ها رازهایشان را نگه می‌دارند و در کاستن از درد و رنج یکدیگر دچار سوءتفاهم می‌شوند.

در فیلم گذشته کارگردان حساسیت فراوانی به احساسات و نگرش‌های احساسی و شکننده کودکان دارد، همانطور که شخصیت کم سن و سال در فیلم جدایی نادر از سیمین نیز نقش قابل ملاحظه‌ای دارند.

طراحی صحنه فیلم نیز به خوبی در خدمت داستان و شخصیت‌هاست و در آن هیچ‌ نمایی دور و توریستی از یکی از زیباترین شهری جهان نمی‌بینیم و محمود کلاری، تصویربردار فیلم نیز به خوبی از نور متناسب با اتمسفر داستان استفاده کرده است.

گاردین: فیلمی ابتکاری با مضمونی جذاب

روزنامه گاردین در نقد جدیدترین ساخته اصغر فرهادی، «گذشته» را یک فیلم ابتکاری با مضمونی جذاب دانسته است.

گاردین در نقد خود از گذشته‌ آورده است: دنباله‌ی فیلم برنده اسکار جدایی نادر از سیمین یک درام قوی و کاملا هنرمندانه است که یک رابطه پیچیده را به تصویر کشیده است.

در ادامه این مطلب آمده است: اصغر فرهادی با یک فیلم جذاب که در عین حال یک اثر ابتکاری محسوب می‌شود، یک رابطه عاشقانه میان برنیس بژو، بازیگر فرانسوی در نقش ماری، علی مصفا، بازیگر ایرانی در نقش احمد و طاها رحیم در نقش سمیر را نشانه گرفته است.

این فیلم تا حدودی از مضمون فیلم قبلی فرهادی جدایی نادر از سیمین الهام گرفته که بر پایه مرگ عشق و همچنین ایده‌هایی درباره‌ زندگی خانوادگی و صمیمیت در جهان است که داشتن خانواده بحران‌زده در آن به یک امر عادی تبدیل شده است. در این فیلم فرهادی سعی کرده نشان دهد که انسان چگونه سعی می‌کند ناامیدی و خشم نشات گرفته از زندگی گذشته‌اش را از طریق انتخاب‌های غلط در زندگی جدید توجیه کند.

گاردین می‌نویسد: گذشته یک درام درخشان و پیچیده است که نقش‌آفرینی بازیگران آن بسیار قابل توجه است. این فیلم همچنین مجموعه‌ای به هم پیوسته از جزئیات دارد، با داستانی غیرقابل پیش‌بینی. البته ساختار روایی این فیلم از پیش تعیین نشده و دارای تعلیق زیاد است و در آن عناصر ملودرام و تراژیک به خوبی نشان داده شده‌اند.

در این فیلم «ماری» از احمد می‌خواهد از تهران به پاریس بازگردد تا از هم طلاق بگیرند، البته قانوناً نیازی به حضور احمد در پاریس برای طلاق نیست، ولی ماری اصرار دارد تا با حضور در پاریس با او خداحافظی تلخی داشته باشند. ماری که فرانسوی است برای ملاقات او به فرودگاه می‌آید، البته او اتاقی در هتل برای احمد رزرو نکرده و او مجبور می‌شود در خانه ماری اقامت کند. احمد و ماری چند سالی است که از یکدیگر جدا شده‌اند و «سمیر» اکنون همسر ماری است. در این شرایط حضور احمد در خانه و اصرار ماری به ماندن وی «سمیر» را در شرایط سختی قرار می‌دهد‌...»

فرهادی در این فیلم می‌خواهد ما را به تحمل یک رابطه ناکام عاشقانه برده و دردها و عواملی را که آن را تحت تاثیر قرار می‌دهند به ما نشان دهد. آنچه در مورد این فیلم درام بسیار قابل توجه است، اهمیت ویژه‌ای است که فرهادی به پدیده عذرخواهی داده است.

در نهایت تحلیگر گاردین بر این باور است که اگر فرهادی در فیلمش به جزئیات فراوان نپرداخته بود، نمی‌توانست فیلمی چنین باورپذیر بسازد. با تمام آنچه در فیلم روی می‌دهد، می‌توان این‌طور نتیجه گرفت که عنوان «گذشته» برای فیلم بدین معناست که بازگشت به زمان سپری شده بسیار خطرناک است.